Pojawienie się w Polsce znacznej liczby obywateli Ukrainy oraz związana z tym konieczność zaspokojenia ich potrzeb mieszkaniowych spowodowały wzrost znaczenia tematyki nabywania nieruchomości przez cudzoziemców. Wskazaną problematykę reguluje – wielokrotnie nowelizowana – ustawa z dnia 24 marca 1920 roku o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców („ustawa”). W niniejszym artykule przedstawiono od strony praktycznej prawne aspekty nabywania nieruchomości w Polsce przez cudzoziemców, ze szczególnym uwzględnieniem obywateli Ukrainy.
Zgodnie z ustawą nabycie nieruchomości przez cudzoziemca wymaga zezwolenia. Zezwolenie jest wydawane, w drodze decyzji administracyjnej, przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, jeżeli sprzeciwu nie wniesie Minister Obrony Narodowej, a w przypadku nieruchomości rolnych, jeżeli sprzeciwu nie wniesie również minister właściwy do spraw rozwoju wsi.
Zezwolenie jest wydawane na wniosek cudzoziemca, jeżeli:
1) nabycie nieruchomości przez cudzoziemca nie spowoduje zagrożenia obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, a także nie sprzeciwiają się temu względy polityki społecznej i zdrowia społeczeństwa;
2) wykaże on, że zachodzą okoliczności potwierdzające jego więzi z Polską.
Co do zasady, cudzoziemiec potrzebuje zezwolenia na nabycie nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym (w tym także w przypadku nabycia nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym w zabudowie bliźniaczej lub szeregowej) – niezależnie od miejsca położenia takiej nieruchomości na terytorium Polski. Ponadto, wymagane jest uzyskanie zezwolenia na nabycie samodzielnego lokalu mieszkalnego – w sytuacji, w której jest on położony w strefie nadgranicznej.
Cudzoziemiec potrzebuje także zezwolenia na nabycie nieruchomości gruntowej lub udziału w takiej nieruchomości – np. udziału w drodze wewnętrznej. Natomiast, z wyłączeniem przypadków dotyczących strefy nadgranicznej, nie jest wymagane uzyskanie zezwolenia na nabycie samodzielnego lokalu użytkowego o przeznaczeniu garażowym lub udziału w takim lokalu, jeżeli jest to związane z zaspokojeniem potrzeb mieszkaniowych nabywcy.
Wniosek o wydanie przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych zezwolenia na nabycie nieruchomości przez cudzoziemca powinien odpowiadać określonym w ustawie wymogom formalnym, które dotyczą zarówno treści samego wniosku, jak i dokumentów stanowiących załączniki do wniosku.
W szczególności istotne jest wykazanie przez cudzoziemca więzi z Polską. Okolicznościami potwierdzającymi takie więzi mogą być np.: posiadanie polskiej narodowości lub polskiego pochodzenia, zawarcie związku małżeńskiego z obywatelem Polski, posiadanie zezwolenia na pobyt, członkostwo w organie zarządzającym spółki mającej siedzibę na terytorium Polski, wykonywanie na terytorium Polski działalności gospodarczej lub rolniczej, zgodnie z przepisami prawa polskiego.
Procedura uzyskiwania zezwolenia na nabycie nieruchomości trwa na ogół do kilku miesięcy. Zezwolenie jest ważne dwa lata od dnia wydania. Istnieje również możliwość uzyskania ważnej przez rok promesy wydania zezwolenia.
Odpowiednie sformułowanie wniosku o wydanie zezwolenia na nabycie nieruchomości – zarówno od strony merytorycznej, jak i formalnej – daje szansę uzyskania pozytywnego rozstrzygnięcia. W tym zakresie przydatna może okazać się pomoc specjalisty, który zajmie się pozyskaniem niezbędnej do złożenia wniosku dokumentacji, przygotuje stosowną argumentację oraz będzie reprezentować interesy wnioskodawcy w postępowaniu administracyjnym związanym z wydaniem decyzji.
O autorze
Norbert Alankiewicz
Adwokat od 2023 roku. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji UAM w Poznaniu oraz studiów Zarządzania Inwestycjami i Nieruchomościami na UEP.
Na co dzień zajmuje się kompleksową obsługą prawną przedsiębiorców, ze szczególnym uwzględnieniem deweloperskich procesów inwestycyjnych.
Specjalizuje się w prawie cywilnym i handlowym, problematyce procesu inwestycyjnego oraz prawie nieruchomości.
Jeśli i Ty chcesz dołączyć do grona Autorów, masz pomysł na tekst i chcesz nam go przedstawić?
Napisz na adres: kontakt@dewelopuj.pl